بازگشت فنلاند به صدر معادن؛ سقوط رتبه کانادا در جذب سرمایه‌گذاری معدنی

طبق آخرین گزارش سالانه مؤسسه فریزر (Fraser Institute) درباره شرکت‌های معدنی، فنلاند بار دیگر عنوان جذاب‌ترین حوزه برای فعالیت‌های معدنی و اکتشافی در جهان را که در اوایل دهه ۲۰۱۰ در اختیار داشت، بازپس گرفت. پس از فنلاند، ایالت‌های نوادا و آلاسکا آمریکا در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند.

اما جایگاه کانادا در این رتبه‌بندی افت کرده و تنها دو استان این کشور — ساسکاچوان و نیوفاندلند و لابرادور — در میان ۱۰ منطقه برتر جهان باقی مانده‌اند. ساسکاچوان که در سال ۲۰۲۳ رتبه دوم و در ۲۰۲۴ رتبه سوم را داشت، امسال به جایگاه هفتم سقوط کرده و نیوفاندلند و لابرادور در رتبه هشتم قرار گرفته‌اند.

در کنار فنلاند، نوادا و آلاسکا، دو ایالت وایومینگ و آریزونا نیز در جمع پنج حوزه برتر قرار دارند که از نظر ترکیب منابع معدنی و سیاست‌های دولتی برای سرمایه‌گذاران جذاب هستند. بدترین عملکردها نیز متعلق به اتیوپی، سورینام، نیجر، نوا اسکوشیای کانادا و موزامبیک بوده است.

در ارزیابی صرفاً بر مبنای سیاست‌ها، ایرلند در جایگاه اول و بولیوی در انتهای جدول قرار گرفته‌اند.

این نظرسنجی حوزه‌های معدنی را بر اساس پتانسیل زمین‌شناسی و سیاست‌های دولتی که مشوق یا مانع سرمایه‌گذاری و اکتشاف هستند، ارزیابی می‌کند. نسخه امسال ۸۲ حوزه را بررسی کرده و شامل پاسخ‌های حدود ۳۵۰ متخصص معدن بوده که بیشتر آن‌ها از شرکت‌های اکتشاف یا استخراج معدنی هستند. شرکت‌کنندگان موضوعاتی مانند رژیم‌های مالیاتی، زمان صدور مجوزها، مقررات زیست‌محیطی و در دسترس بودن نیروی کار را بررسی کرده‌اند.

۴۰٪ پاسخ‌دهندگان در شرکت‌های اکتشافی، ۳۲٪ در شرکت‌های معدنی و بقیه مشاور یا فعال در بخش‌های دیگر بودند.

نگرانی از بی‌ثباتی سیاست‌ها در کانادا

عدم قطعیت سیاسی یکی از نگرانی‌های مکرر پاسخ‌دهندگان، به‌ویژه در کانادا، بود. مؤسسه فریزر اشاره کرده که اختلاف بر سر حقوق زمین با جوامع بومی و تغییرات مداوم در قوانین زیست‌محیطی باعث تردید سرمایه‌گذاران شده است.

در حالی که کانادا سال گذشته چهار استان در میان ۱۰ حوزه برتر داشت، امسال این عدد به دو استان کاهش یافته است.

یوقون، بریتیش کلمبیا و منیتوبا با وجود پتانسیل زمین‌شناسی بالا، زمانی که سیاست‌ها نیز لحاظ شدند، به ترتیب در رتبه‌های ۴۰، ۳۲ و ۴۳ قرار گرفتند. استان انتاریو به روند نزولی خود ادامه داد و از رتبه دهم به پانزدهم سقوط کرد؛ نگرانی‌ها درباره مالیات، قوانین کار و ثبات سیاسی در این سقوط مؤثر بوده‌اند. کبک نیز با بیشترین سقوط، از رتبه پنجم به بیست‌ودوم رسید که ناشی از نگرانی درباره سیاست‌های مالیاتی، تکرار مقررات و ساختار حقوقی آن است.

در واکنش به عملکرد ضعیف نوا اسکوشیا، شان کربی، مدیر اجرایی انجمن معدن این استان گفت که این استان باید فرآیند صدور مجوزها را بازنگری کند تا ظرفیت بالقوه‌اش آزاد شود.

او گفت: نوا اسکوشیا زمین‌شناسی مناسبی برای مواد معدنی حیاتی و بسیاری دیگر دارد، اما برای جذب سرمایه‌گذاری و ایجاد شغل باید فرآیند صدور مجوز را اصلاح کنیم. گزارش جدید مؤسسه فریزر یادآور جدی این نکته است که باید از دیگر استان‌ها در نحوه تنظیم مقررات بخش معدن الگوبرداری کنیم.

کربی افزود که در حالی که بیشتر کارشناسان معدنی دولت در اداره علوم زمین و معادن وزارت منابع طبیعی فعالیت می‌کنند، نقش آن‌ها در فرآیند صدور مجوز تقریباً صفر است.

او گفت: در عوض، ما تقریباً کاملاً توسط افرادی در ادارات دیگر که تخصصی در معدن ندارند، تحت نظارت هستیم.

از آنجا که این نظرسنجی بین ماه‌های اوت تا دسامبر سال گذشته انجام شده، کانادا از آن زمان شاهد تغییرات سیاسی و نظارتی قابل‌توجهی بوده است.

با انتخاب مارک کارنی به‌عنوان نخست‌وزیر و تصویب قوانین جدید فدرال و استانی با هدف تسریع در تأیید پروژه‌های بزرگ، احتمال دارد جایگاه کانادا در گزارش سال آینده بهبود یابد.