طبق یک مطالعه منتشر شده در مجله «چشماندازهای ژئوشیمیایی»، آتشفشانهایی با ماگماهای غنی از آهن ممکن است غلظتهای قابل توجهی از عناصر خاکی کمیاب (REEs) را در خود نگهدارند.
به گزارش مجله Eos، آزمایشهای آزمایشگاهی نشان داده است که فشارها و دماهای آتشفشانی باعث شکلگیری رسوبات آپاتیت-اکسید آهن (IOA) میشود و ماگماها را به دو مایع غیرقابل امتزاج تقسیم میکند که یکی از آنها به شدت غنی از REEها است — تا ۲۰۰ برابر غلیظتر از ماگماهای غنی از سیلیکات.
شنگچائو یان، دانشجوی دکترا در آکادمی علوم چین و پژوهشگر اصلی این مطالعه، توضیح داد که وقتی ترکیبات ماگمایی تحت شرایط آتشفشانی قرار میگیرند، به دو جزء مجزا تقسیم میشوند: مایع فسفات آهن (FeP) و مایع سیلیکاتی. این فرایند منجر به تمرکز REEها در رسوبات IOA میشود.
تقاضای جهانی برای REEها که برای فناوریهای انرژی سبز ضروری هستند، در سالهای اخیر افزایش یافته است.
با وجود اینکه این عناصر نسبتاً فراوان هستند، استخراج آنها به دلیل تمایل به وجود در غلظتهای کم یا در مخلوطهای پیچیده با سایر مواد معدنی دشوار است. کشفهای غیرمنتظره از سنگهای غنی از REE در معادن آهن در مکانهایی مانند سوئد و شیلی، واقع در آتشفشانهای خاموش غنی از آهن با رسوبات بزرگ IOA، صورت گرفته است.
مایکل آننبرگ، پترولوژیست تجربی در دانشگاه ملی استرالیا و همکار این مطالعه، خاطرنشان کرد که وجود عناصر خاکی کمیاب اغلب در چنین معادنی نادیده گرفته میشود.
او گفت: «در بسیاری از موارد، ما بهطور تصادفی REEها یا فلزات دیگر را پیدا میکنیم.» در حالی که این معادن عمدتاً اکسید آهن را استخراج میکنند، بررسیهای بیشتر ممکن است ذخایر REE نادیدهگرفتهشدهای را نمایان کند.
در حال حاضر، چین بر بازار جهانی عناصر زمیننادر تسلط دارد و ۷۰ درصد تولید معدن و ۸۹ درصد از تصفیه را به خود اختصاص داده است.
نظر: