روزهایی جدید برای این خاک زرخیر

ایسنا/خراسان جنوبی براساس توافق‌نامه سه‌جانبه یک سال گذشته خراسان جنوبی به عنوان نخستین استان کشور برای اجرای تحول در بخش زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی در کشور برگزیده شد و اکنون این استان به ذخایری دست یافته که عنوان می‌شد با خطر کمبود آن مواجهیم.

مهرماه سال گدشته طرح تحول زمین شناسی و اکتشافات معدنی در استان برای اولین بار در کشور در مساحت بیش از ۱۵ هزار کیلومتر در چهار شهرستان استان شامل بیرجند، خوسف، سربیشه و قاین و بیش از ۸۵ روستا آغاز شد. این طرح، توسعه مناطق کم برخوردار با رونق بخشیدن به معادن، تولید اشتغال مولد با نگرش ویژه بر نیروی انسانی بومی، آمایش سرزمین در قالب کشف ذخایر جدید معادنی را در دستور کار خود قرار دارد.

طرح تحول زمین شناسی و اکتشافات معدنی با بهره گیری از همه ظرفیت‌ها و با مشارکت سازمان زمین شناسی و اکتشفات معدنی کشور، ایمیدرو و معاونت معدنی و فرآوری وزارت صمت، مهرماه امسال بااعتبار ۱۵۰ میلیارد تومان به پایان رسید.

 ورود نخبگان خراسان جنوبی برای فرآوری و ایجاد ارزش افزوده در معادن

عباس جرجانی، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی به ایسنا گفت: برای جلوگیری از خروج مواد معدنی و انجام فرآوری و همچنین استخراج اصولی در معادن نیاز است نخبگان استان حضوری پررنگتر در بخش معدن استان داشته باشند.

وی با تاکید بر اهمیت نقش نخبگان در توسعه بخش صنعت و معدن تاکید کرد: نخبگان استانی می بایست از طریق ثبت شرکت و اخذ رتبه و گریدهای لازم برای حوزه معدن از توان علمی خود در تقویت و توسعه بخش معدن و صنایع معدنی استان استفاده کنند.

جرجانی با اشاره به برگزاری مستمر مزایده‌های عمومی حوزه معدن و اطلاع رسانی از طریق جراید و پیام رسان‌های در اختیار اداره کل صمت افزود: شرکت در مزایده‌های عمومی معدنی یکی از مسیرهایی است که حوزه نخبگانی استان می وانند بر اساس قانون در این مزایده‌ها شرکت و به بخش معدن ورود کنند.

وی با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری بر جلوگیری از خروج مواد معدنی از کشور و خام فروشی گفت: قطعا با حضور و فعالیت جامعه نخبگانی استان در بخش معدن شاهد ایجاد و توسعه واحدهای فرآوری، صنایع معدنی و تکمیل زنجیره‌های تولید و به دنبال آن اشتغالزایی و ارزش افزوده بیشتر در داخل استان خواهیم بود.

دبیر شورای معادن استان به برخی از مواد معدنی شاخص و وجود مزیت و انحصار در آن‌ها برای استان اشاره و بیان کرد: بنتونیت، زغالسنگ، آندالوزیت، سنگ بازالت، پتاس از جمله مواد معدنی هستند که نیاز است با ورود نخبگان در راستای فرآوری کامل آن و تولید محصولاتی با ارزش افزوده بیشتر اقدام شود.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی با بیان اینکه معدنکارانی که از ظرفیت نخبگان استفاده کنند حمایت می‌شوند، افزود: بهره برداران معادنی که با استفاده از ظرفیت نخبگان در جهت بهره برداری بهینه و فرآوری و صیانت از ذخایر معدنی، ارتقای بهره وری و تحقیق و توسعه و اکتشاف و حفظ محیط زیست در معدن اقدام کنند، از پرداخت حداکثر تا ۲۰ درصد حقوق دولتی معاف می‌شوند.

رکوردشکنی در اکتشاف معادن 

جرجانی ادامه داد: خروجی طرح تحول زمین شناسی و اکتشافات معدنی افزایش ذخایر مواد معدنی همچون مس، طلا، کروم و سنگ آهن است که تا پیش از این دغدغه‌های کمبود آن وجود داشت و گفته می‌شد تنها برای ۱۵ سال دیگر موجود است.

وی با بیان اینکه این طرح در سال دوم ادامه پیدا خواهد کرد، افزود: خروجی اجرای این طرح در خراسان جنوبی شامل ۲۰ عنوان نقشه و در مجموع ۶۰ برگ نقشه در سه لایه مطالعاتی زمین‌شناسی، ژئوشیمیایی و زمین‌شناسی اقتصادی بود؛ همچنین اکتشاف ۱۷ محدوده طلا، ۶۰ محدوده مس، شناسایی ۹ محدوده منیزیت، ۲۵ محدوده نیکل نخستین بار در شرق کشور، شش محدوده سرب و روی و شش محدوده مستعد برای اکتشاف گوهرسنگ‌ها از دیگر دستاوردهای این طرح است.  

جرجانی با بیان اینکه نقاط شناسایی شده را به سازمان ایمیدرو برای اکتشاف واگذار می‌کنیم، بیان کرد: توسعه خراسان جنوبی بر پایه حوزه معدنی و فرآوری‌های معدنی هدف ماست تا استان بتواند از پتانسیل‌های خود استفاده کند و اکنون با تفاهم با سازمان زمین شناسی توانستیم این ظرفیت‌ها را شناسایی کنیم.

وی با اشاره به رکوردشکنی ای طرح، افزود: تغییر ‌الگوهای اکتشاف، انجام اکتشافات نظام‌مند، آموزش درون و برون سازمانی، ارتقای فعالیت‌های آزمایشگاهی، انجام برخی مراحل آزمایشگاهی در محل پروژه و بایگانی نظام‌مند نمونه برداشتی از جمله مواردی بود که اولین بار در یک طرح زمین‌شناسی مورد توجه قرار گرفت؛ خوشبختانه تاکنون کار بسیار بزرگی انجام شد و در حال حاضر ذخایر بسیار خوبی در بحث طلا و مس در منطقه قاینات کشف شده است.

مستندسازی روند اجرای طرح 

علیرضا عباس‌زاده، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی نیز اعلام کرد: طرح "تحول در بخش زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی" در ۱۵ هزار کیلومتر مربع از پهنه استان با اعتبار ۱۵۰ میلیارد تومان اجرا شد.

وی با بیان اینکه در این طرح ظرفیت معدنی خوبی در خراسان جنوبی شناسایی شده است، گفت: طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف دخایر معدنی در خراسان جنوبی در برنامه ‌زمان‌بندی خودش اجرا شد که یک رکودشکنی در این حوزه است.

وی با اشاره به اینکه ظرفیت‌های معدنی، مزیت برتر خراسان جنوبی برای توسعه است افزود: همت بالای وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان زمین‌شناسی  و اکتشافات معدنی کشور درخصوص کشف این منابع خدادادی قابل تقدیر است؛ باید این پروژه تکمیل و ظرفیت‌های معدنی را به مرحله بهره‌برداری برسانیم چراکه مزیت معدنی با قابلیت اقتصادی بالا در کشور شناخته شود.

وی پایه سرمایه‌گذاری در خراسان جنوبی را استفاده از ظرفیت‌های معدن دانست و گفت: اجرای این طرح برای خراسان جنوبی امیدبخش است و انجام این کار بزرگ قابل تقدیر است.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی تصریح کرد: نیاز است روند اجرای این طرح بزرگ در استان مستندسازی شود تا در حافظه تاریخی صنعت و معدن خراسان جنوبی به یادگار بماند.

وی با بیان اینکه مراحل بعدی اجرای طرح نیز باید با قوت دنبال شود تا ظرفیت‌های معدنی استان به مرحله بهره‌برداری و شکوفایی برسد، گفت: باید در زمینه سرمایه‌گذاری در حوزه معدن استان بیش از گذشته توجه شود و دولت سیزدهم در این خصوص پای کار است؛ ما در خراسان جنوبی به عنوان یک استان برخوردار معدنی آمادگی لازم را برای همکاری در راستای توسعه بخش معدن و سرمایه‌گذاری داریم.

بهره‌گیری از روش‌های جدید در اکتشاف 

رضا جدیدی، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی، فناوری اطلاعات و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی نیز با اشاره به اجرای طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشافات ذخایر معدنی در خراسان جنوبی، گفت: با اجرای این طرح روند تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی و اکتشافی در کشور در مقیاس جدید و با بهره‌گیری از روش‌های جدید برداشت شده است.

وی اظهار کرد: طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی از ابتدای دولت سیزدهم با طراحی و پیشنهاد این سازمان در قالب توافقنامه سه جانبه بخش معدن که میان این سازمان، معاونت معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) منعقد شده بود، در استان خراسان جنوبی به اجرا درآمد که نتایج چشمگیری در بخش معدن و زیرساخت‌های عمرانی کشور به همراه خواهد داشت.

جدیدی ادامه داد: با اجرای این طرح روند تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی و اکتشافی در کشور در مقیاس جدید و با بهره‌گیری از روش‌های جدید برداشت داده و همچنین روش‌های نوین آنالیز نمونه‌های زمین‌شناسی و اکتشافی در زمانی معادل یک سوم زمان‌های تولید داده در این سازمان اجرا شده که در حال حاضر برش استان خراسان جنوبی آن به اتمام رسیده و هم‌اکنون این طرح در استان‌های کردستان و آذربایجان غربی در حال اجراست که طی مدت زمان ۱۲ ماه از آغاز پروژه، نتایج آن منتشر شد که در اختیار ذینفعان و متخصصان قرار خواهد گرفت.

وی خاطرنشان کرد: در اجرای این طرح، وجود نیروی انسانی متخصص، شرکت‌های مهندسان مشاور و دانش‌بنیان و همچنین وجود آزمایشگاه‌های تخصصی در حوزه زمین‌شناسی و اکتشافی، حیاتی است که با بررسی ظرفیت‌های حال حاضر کشور و محدودیت جدی از نظر کمی و کیفی، به دنبال ظرفیت‌سازی جدید در این حوزه‌ها هستیم تا مراحل اجرایی و زمان اجرای این طرح را بهینه کند.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی، فناوری اطلاعات و بودجه سازمان زمین‌شناسی ضمن اشاره به اهمیت پشتیبانی هدفمند و به موقع مدیران و برنامه‌ریزان کشور و بخش معدن از این طرح، گفت: آنچه در طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی طراحی شده و با مشارکت مؤلفه‌های دولتی بخش معدن در توافقنامه سه جانبه در حال اجراست؛ در صورت تصمیم‌گیری، پشتیبانی و ظرفیت‌سازی مناسب و به‌موقع، منجر به تحولات مؤثری در حوزه معدن و اکتشاف ذخایر جدید در کشور می‌شود و افزون بر آن اطلاعات پایه گرانبهایی نیز در بخش زیرساخت و عمران نیز تولید می‌شود.

وی با اشاره به گستردگی این طرح و زمان‌بندی آن در سه سال پیش‌روی، خاطرنشان کرد: در بخش مربوط به آنالیز نمونه‌های زمین‌شناسی و اکتشافی و حجم زیاد نمونه‌های برداشت شده مورد نیاز تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی، ژئوشیمی و زمین‌شناسی اقتصادی، ایجاد ظرفیت‌های جدید آزمایشگاهی-تخصصی ضروری و کاملا اقتصادی است که این سازمان نیز آمادگی خود را جهت ظرفیت‌سازی بخش خصوصی و توانمند در این حوزه اعلام می‌کند.

جدیدی ضمن اشاره به اهمیت پرورش، آموزش و توانمندسازی نیروی انسانی متخصص برای اجرای طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایرمعدنی، گفت: در روند تهیه نقشه‌ها و تولید اطلاعات پایه نیاز به نیروی متخصص و کمبود آن اثبات شده و باتوجه به اهمیت این اطلاعات و داده‌ها در جهت توسعه متوازن کشور در حوزه معدن و زیرساخت، تصمیم‌سازی و توانمندسازی نیروی انسانی متخصص در داخل کشور و استان‌های هدف در اجرای پروژه با اهمیت است که امید است با حمایت و نگرش دقیق دولتمردان و توجه ویژه ایشان به بخش زیرساخت و معدن شاهد رفع چالش نیروی انسانی در این بخش از کشور باشیم.

طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایرمعدنی کشور طی برنامه‌ای سه ساله در فاز نخست، به تولید اطلاعات پایه حاکمیتی در حوزه تهیه نقشه‌های زمین‎شناسی، ژئوشیمیایی، زمین‌شناسی اقتصادی و ژئوفیزیک هوایی می‌پردازد که تاکنون استان‌های خراسان جنوبی، کردستان، آذربایجان غربی مورد پیمایش این طرح قرار گرفته‌اند.