محمدرضا بهرامن درروز چهارشنبه ٢٣اسفند ١٣٩٦ باحضوردر کلاس درس مدیریت کسب وکار دانشکده پلی تکنیک به توضیح مدیریت ریسک برای دانشجویان پرداخت/
گوشه ای از مباحث طرح شده در این کلاس درس به شرح ذیل میباشد:
هدف از مدیریت ریسک، مدیریت نااطمینانی است و شامل فعالیت های شناسایی، ارزیابی، پایش و کاهش تأثیر ریسک ها بر یک کسب وکار می شود.
یک برنامه مدیریت ریسک صحیح با استراتژی های مدیریت ریسک مناسب می تواند مشکلات هزینه بر و استرس زا و خسارت را به حداقل رسانیده.
اجداد ما با محیطی سرشار از خطرات و مخاطرات مواجه بوده اند وآموختند که به صورت جمعی و فردی اتفاقات ناخوشایند را پیش بینی و خود را برای مقابله با آنها آماده کنند. اما در ازای هراقدام بشرباریسک های جدیدی نیز مواجه می شود،بعنوان نمونه افرادبشر بمنظورپس انداز کردن وبرای انباشت ثروت نیز ناگزیر با ریسک های جدیدی مواجه بوده اند، کسانی که بیشتر پس انداز می کردند، در معرض هجوم کسانی بودند که پس انداز نکرده بودند (چیزی که تا به امروز ادامه دارد)
چالش های مقابله با ریسک در روندی رو به رشد هنوز هم ادامه دارد؛ هر چه روش های جدید مقابله با ریسک کشف می شوند، ریسک های جدیدی نیز اغلب در نتیجه پیشرفت نمود پیدا می کنند.
آخرین توسعه ریسک که با آن مواجه هستیم ریسک های ناشی از پیشرفت و تکنولوژی است. عصر اطلاعات، انواع ریسک های جدید را دربردارد. حفاظت و ردیابی سیستم امنیتی آنها با وجود ارتباط دوجانبه اینترنت و ارتباطات الکترونیک به آسانی گذشته نیست. این اطلاعات ارزشمند به روش های غیرقابل تصوری در معرض ریسک قرار داشته و هکرهایی که به خرابکاری و دستبرد الکترونیکی روی آورده اند جایگزین راهزنان و سارقانی شده اند که بازرگانان پیشین را مورد تهدید قرار می دادند.پس با هر پیشرفتی در تکنولوژِی، ریسک های جدیدی ایجاد می شود. بسیاری از ریسک های قدیمی همچنان باقی می مانند و در نتیجه موجودی ریسک ها (فراوانی تجمعی ریسک ها) افزایش پیدا می کنند.
همانگونه که گفته شد از وجود ریسک هیچ گریزی نیست و جامعه بشری باید در جستجوی راههایی برای مقابله با آن باشد.
باتوجه به گستره پهنا و ریسک هایی که افراد و مشاغل با آن مواجه می شوند و تنوع راههایی که میتوان به مقابله با آنها پرداخت، یک روش سیستماتیک برای مقابله با ریسک ها موردنیاز است.
– در مقابل ریسک های متنوعی که با آنها مواجه می شویم چه می توانیم بکنیم؟
– ابتدا کدام ریسک ها باید مورد توجه قرار گیرند؟
– ریسک ها چگونه شناخته شوند؟
اینها از مهمترین سوالاتی است که در بحث مدیریت ریسک باید به آنها پاسخ داده شود.
مفهوم ریسک دو جنبه گوناگون را در بر می گیرد:
الف) برداشت افراد غیرعلمی از میزان ریسک که به آن ریسک ذهنی یا درکی گویند.
ب) برآورد علمی بر پایه اطلاعات آماری از نرخ ریسک، که به آن ریسک واقعی می گویند.
ریسک ذهنی ممکن است بیشتر یا کمتر از ریسک واقعی باشد، ارزیابی ریسک ممکن است آگاهانه یا ناآگاهانه صورت گیرد. در این بین عواملی وجود دارند که بر قضاوت ناصحیح افراد مؤثر هستند و برای اصلاح سطح ریسک پذیری، لازم است این عوامل شناخته شوند.اگر برنامه‌ریزی و استراتژی‌های شکست‌خورده سازمان‌های ایرانی را در بوته نقد قرار دهیم، میتوان به این واقعیت اذعان داشت که فرهنگ مدیریتی حاکم بر این سازمان‌ها، هیچ اراده و تلاشی برای مدیریت ریسک و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت سازمان ندارند و تصمیم‌گیری‌های آتی سازمان از راه‌های غیرمنطقی حاصل می‌شود.شعار «اقتصاد مقاومتی» گویای این واقعیت است که تحقق شعار «تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها» نیازمند انجام اقدامات هدفمند در جهت نجات فرهنگ حاکم مدیریتی در سازمان‌های ایرانی است.
اگر سیستم‌ها و مدل‌های مدیریتی را در ایران به دو نوع سیستم اجرایی و مدیریتی تقسیم‌بندی کنیم، معمولا بخش‌های اجرایی وظیفه خود را فقط اجرای دستورات مدیریت می‌دانند و بخش‌های مدیریتی وظیفه خود را تهیه برنامه‌های عملیاتی برای بخش‌های متبوع خود می‌دانند.شناخت فرآیندهای هرسازمان در ۸ حوزه مدیریتی (مشتری‌مداری، رهبری، مشارکت کارکنان، فرآیندگرایی، رویکرد سیستمی، بهبود مداوم، تصمیم‌گیری و روابط سودمند با تامین‌کنندگان) صورت می‌پذیرد که مشخص می‌شود سازمان در کدام حوزه نیاز بیشتری به پیاده‌سازی مدیریت ریسک دارد. پس از مشخص شدن سطح نیاز سازمانی، شرایط بهبود و تکنیک‌های مدیریت ریسک اجرا می‌شود.
