

درحالحاضر بخش حمل دریایی و شرکتهای کشتیرانی خارجی که در شرایط تحریم در بنادر ایران کار میکنند، کرایه غیر منطقی و غیر متعارف از صادرکنندگان مطالبه میکنند.
این افزایش کرایه کشتی باعث غیر رقابتی شدن محصولات صادراتی شده است. از اینرو پیشنهاد میکنم در شرایط تحریم، سازمان بنادر و دریانوردی ایران، حقوق عوارض بندری بر کشتی را تخفیف دهد، بهعنوان مثال PDA یک کشتی ۵۰۰۰۰ تنی در بندر زاهد پورت امارات، صحار و سلاله عمان بین ۲۰۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰ دلار کرایه بار دریافت میکند، در حالیکه این کشتی زمانیکه در بندر شهید رجایی پهلو میگیرد بین ۵۰۰۰۰ تا۵۵۰۰۰ دلار کرایه دریافت میکند. دریافت ۲.۵ برابری کرایه بنادر از ایران و دیگر کشورهای خلیجفارس، رقابت را برای ما غیر ممکن و دشوار کرده است. در بندر شهید رجایی، امکان بارگیری با گرپ وجود ندارد، باوجود اینکه ۶۰درصد کشتیها گرپ دارند که باعث شده است لودریت، در بندر شهید رجایی ۸۰۰۰ تن در روز و در بندر عمان ۲۰۰۰۰ تن در روز باشد و همین موضوع باعث توقف ۲.۵برابری کشتی در بنادر ایرانی و هزینههای بالاتر دریایی شده است. در صورتیکه حتی در بخشی از بندر شهید رجایی، امکان بارگیری با گرپ بهوجوداید و محدودیتهای آن رفع شود، مزیت رقابتی برای صادرکنندگان ما به وجود خواهد آمد. موضوع دیگری که لازم میدانم مطرح کنم این است که اگر مشکلات در بخش حملونقل دریایی در کشور حل شود، معادن آهک، بهویژه در استانهای جنوبی، قدرت رقابت با رقیبان عمان و اماراتی را خواهند داشت. اگر این معادن بتوانند محصولات خود را صادر کنند بیش از ۱۰ معدن آهک موجود که امروز غیر فعالند فعالیت خود را از سر خواهند گرفت و اشتغالزایی گذشته احیا میشود. عملیات چند میلیون تنی سنگ آهک نیز در بندر انجام خواهد شد. کشور هند در سال حدود ۱۵میلیون تن واردات سنگ آهک دانهبندی شده دارد. در صورتیکه امکان بارگیری کشتیهای فلهبر، با نوار نقاله در بندر شهید رجایی فراهم شود، امکان حضور کشتیهای بدون جرثقیل وجود خواهد داشت که هزینه حمل دریایی را برای صادرکننده پایین خواهد آورد. در بندر شهید رجایی، از حدود ۳۰ اسکله موجود فقط یک اسکله ۱۳.۵ متر عمق دارد، آن هم در آب بالا در حالیکه عمده اسکله بنادر رقیب ما در عمان و دیگر کشورهای حوزه خلیجفارس، افت ۱۵-۱۴ متر داشته و کشتیهای تناژ بالای حدود ۱۰۰ هزار تنی قابلیت پهلوگیری دارند. در صورتیکه چنین امکانی دربندر شهید رجایی موجود باشد و کشتیهای بزرگ حدود ۱۰۰ هزار تنی بتوانند پهلو بگیرند، هزینه حمل دریایی برای صادرکننده کاهش خواهد یافت. کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نیز به جای اینکه در وضعیت تحریم، شرایط را برای توسعه تولید، اشتغال و صادرات ایران مورد نظر قرار دهد فقط دید تجاری به موقعیت موجود دارد و اقدام به افزایش کرایههای حمل خود کرده، بهطوریکه کرایه کانتینری، پیش از تحریم از مبدا شهید رجایی تا بنادر غرب هند، موندرا، کاندلاو… ۵۰ تا ۷۰ دلار بوده اما درحالحاضر، این کرایه بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار است.
کرایه تا بنادر چین نیز که پیش از تحریم، ۱۸-۱۷دلار بود هماکنون ۲۹ دلار است که اگر کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در شرایط تحریم عرصه را بر ما تنگ نکند و با هزینههای پیش از تحریم اقدام به حمل دریایی محصولات صادراتی کند، باعث ایجاد رونق در صادرات خواهد شد.
مهدی رویین
رئیس خانه معدن هرمزگان